de voormalige ETIZ-centrale in Izegem
the former ETIZ electrical power station at Izegem
ETIZ - former municipal power station Open (guided visits): 04.03.2018, 15:00 - 16:30 Contact: |
Z |
![]() |
|
|
![]()
|
Op 29 juli 1899 nam de Izegemse gemeenteraad de beslissing om over te gaan "het verlichten der stad met den elektriek". Op 22 september 1901 werd de eerste centrale ingehuldigd door Koning Albert 1. Ze was uitgerust met 2 stoomketels en 2 stoommachines van 60 pk die 2 dynamo's van 40 kW aandreven. In 1907, 1911, 1921 en 1925 werden bijkomende zuigerstoommachines geplaatst. Die zijn nu allemaal verdwenen. In 1936 voldeden de oude stoommachines niet meer, en werd er een nieuwe van 1650 pk met vliegwielalternator geplaatst. De tandem-compound stoommachine werd gebouwd door de Gentse werkhuizen Carels-Van den Kerchove, met een hogedrukcylinder (12 kg/cm²) en een lagedrukcilinder (5 kg/cm²) die in lijn opgesteld zijn. De elektrische installatie werd geleverd door ACEC (Ateliers de Constructions Électriques de Charleroi). Een gelijkstroomdynamo produceerde gelijkstroom voor het oudste deel van de stad (ACEC 575 kW – 230 V – 2500 A) en voor de voeding van de bekrachtigingsstroom van de alternator. en een (ACEC 600 kVA B 10 kV B 34,6 A ster). De vliegwielalternator produceerde wisselstroom: op het vliegwiel zijn elektromagneten (220 V – 65 A), gevoed door de gelijkstroom, gemonteerd die wisselstroom opwekken in de stator (ACEC 600 kVA – 10 kV – 34,6 A ster). De wisselstroom werd gebruikt voor de buitenwijken. Toen er vergevorderde plannen bestonden om de machine tot schroot te herleiden, werd ze met spoed op 13 april 1978 beschermd als monument. In deze bescherming was het gebouw niet inbegrepen, omdat de machine zelf voldoende als 'onroerend' bestempeld werd en er op dat ogenblik nog weinig belangstelling bestond voor de architectuur van de jaren 1930. De machine wordt nu beheerd door de stedelijke musea van Izegem als 'Museum van Stoom en Stroom'. Ze wordt onderhouden door een toegewijde groep van ‘Stoomvrienden’
|